Que a água é o sangue da terra é uma afirmação presente na generalidade das línguas dos povos cultos e incultos, bem como na fraseologia, quer actual, quer histórica dos vários idiomas.
O galego é a raiz do nosso linguajar e desde o tempo de Martin Codax, cantor das rias bajas que ressoa o dito – A auga é o saingue da terra.
Conseguir a auga benéfica é un empeñsado rol as nosas xentes do campo, en todo o tempo. A impétration á divindade debeu ser desde os albores da humanidade o meio mais xeitoso para a mente primitiva, unha vez esgotados os sistemas de rega e os inxenios para cconducir o liquido, de obter a regalia pluvial. Non conocemos hoxe os antigos numenes invocados para producir a choiva na Galiza. Mas sabemos dos santos do Cristianismo que ocupan hoxe na mente popular o mesmo logar que aquelas vellas deidades.
Assim se exprime um folclorista galego que depois continua:
O saingue da terra ven a se derramar sobre la campoa resequida nos longos vrans queimantes, gracias, principalmente a varios santos hidroforos, considerados como portadores de auga, atendendo ás particularidás que a cada un señalan as tradicións haxiograficas, tal e como los que hacharon a morte pelo suplicio do lume, elemento iste nemigo da auga vencido por ela, taes como Santa Mariña e San Lorenzo. Os que de algun xeito tenen contacto cas augas, como San Cristobo que porta a Cristo a través de unha corrente. Os que como San Bartolomeu teñen relation con doenzas da pel a que o pobo aprica cura hidrica, devido a que, segun unha vdersión da FLOS SANCTORUM ao Santo foille tirado a pel em vida. Ou, en fin, simprementes aos que o calendario siñala a sua festa en epoca estival en que a choiva faise indispensabre.
Lá como cá, também se pode afirmar em termos gerais que são genericamente invocados para produzir o fenómeno pluvial os oragos dos lugares ou os padroeiros das paróquias.
Finalizamos esta digressão pelo folclore galego, antecara do nosso, com uma lengalenga:
Chuvia na seman da Ascension cria nos trigos mourrón—é un regalo. Sao Pedro co su canado. San Cristobo co seu cobo. Santa Mariña ca sua regazadiña. Santiago co seu canado. San Lorenzo co seu caldeiriño penzo. Nossa Senhora ca sua ola. San Miuguel co seu tonel.
:: ::
«O Concelho», história e etnografia das terras sabugalenses,
por Manuel Leal Freire
:: ::
Leave a Reply